Collagen đang ngày càng được mọi người ưa chuộng trong việc chăm sóc sức khỏe và sắc đẹp, đặc biệt là chị em phụ nữ. Tuy nhiên, một số người lo ngại rằng việc bổ sung collagen có thể ảnh hưởng đến gan – cơ quan chính chịu trách nhiệm xử lý dinh dưỡng và thải độc. Trong bài viết này, hãy cùng Greshie Việt Nam tìm hiểu chi tiết về tác động của collagen lên gan, những lợi ích, rủi ro tiềm ẩn và cách sử dụng an toàn.

1. Vai Trò Của Gan Trong Việc Xử Lý Collagen

Gan là cơ quan chính thực hiện chức năng chuyển hóa protein, trong đó có collagen. Khi uống collagen (đặc biệt là collagen peptide hoặc collagen thủy phân), protein này sẽ được phân giải thành các axit amin như:

Glycine: Hỗ trợ thải độc và tái tạo mô.
Proline: Thúc đẩy sửa chữa và tăng cường cấu trúc da, sụn.
Hydroxyproline: Duy trì độ bền của các mô liên kết.

Các axit amin này được gan xử lý và vận chuyển đến các cơ quan khác để phục vụ quá trình tái tạo da, tóc, sụn và xương. Trong một cơ thể khỏe mạnh, gan hoàn toàn đủ khả năng xử lý collagen một cách hiệu quả mà không bị quá tải.

2. Lợi Ích Của Collagen Đối Với Gan

Không chỉ an toàn, collagen còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe gan thông qua các cơ chế sau:

2.1. Glycine Hỗ Trợ Thải Độc Gan

Glycine, một axit amin chiếm tỷ lệ cao trong collagen, có vai trò quan trọng trong việc giảm stress oxy hóa tại gan.
Một nghiên cứu từ Journal of Hepatology (2020) cho thấy glycine giúp giảm tổn thương gan ở chuột thí nghiệm bị tổn thương gan do rượu.

Ví dụ: Ở những người có thói quen uống rượu thường xuyên, bổ sung glycine có thể giúp bảo vệ gan khỏi các tổn thương do quá trình oxy hóa và viêm.

2.2. Giảm Viêm Và Tái Tạo Tế Bào Gan

Collagen, đặc biệt là collagen peptide, cung cấp các axit amin cần thiết để thúc đẩy quá trình tái tạo mô và giảm tình trạng viêm gan:

Nghiên cứu trên Journal of Biological Chemistry (2019) cho thấy collagen peptide cải thiện tình trạng viêm mãn tính tại gan, hỗ trợ quá trình sửa chữa các tế bào gan bị tổn thương.

Ví dụ: Những người mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) có thể hưởng lợi từ việc bổ sung collagen, nhờ khả năng hỗ trợ chống viêm và cải thiện chức năng gan.

3. Khi Nào Collagen Có Thể Gây Tác Động Tiêu Cực Đến Gan?

Dù collagen nói chung là an toàn, một số trường hợp sử dụng không đúng cách có thể ảnh hưởng đến gan:

3.1. Sử Dụng Collagen Kém Chất Lượng

Các sản phẩm collagen không rõ nguồn gốc có thể chứa tạp chất, kim loại nặng hoặc phụ gia độc hại, làm tăng gánh nặng cho gan trong việc thải độc.
Ví dụ: Collagen từ nguồn không được kiểm tra có thể nhiễm thủy ngân, gây hại lâu dài cho gan.

3.2. Dùng Liều Quá Cao

Bổ sung collagen vượt quá 10g/ngày trong thời gian dài có thể gây dư thừa protein, khiến gan làm việc nhiều hơn để chuyển hóa.
Điều này có thể dẫn đến các triệu chứng như đầy hơi, khó tiêu hoặc thậm chí tăng men gan ở những người có chức năng gan suy yếu.

3.3. Dị Ứng Hoặc Không Dung Nạp

Một số người có cơ địa dị ứng với collagen từ cá, bò hoặc heo, gây ra phản ứng viêm làm ảnh hưởng đến gan.
Ví dụ: Một số sản phẩm collagen chiết xuất từ hải sản có thể gây dị ứng ở người mẫn cảm, dẫn đến rối loạn chức năng gan nhẹ.

4. Các Nghiên Cứu Ủng Hộ Tính An Toàn Của Collagen

Nghiên cứu từ Clinical Nutrition (2021):
- Kết quả cho thấy việc bổ sung collagen peptide (10g/ngày) trong 12 tuần không gây tăng men gan hay ảnh hưởng tiêu cực đến chức năng gan ở người trưởng thành khỏe mạnh.
Thử nghiệm trên người từ Journal of Cosmetic Dermatology (2019):
- Ở 120 phụ nữ dùng collagen peptide trong 3 tháng, không ghi nhận tác động bất lợi nào đến gan, ngược lại còn cải thiện tình trạng viêm toàn thân nhẹ.

5. Lưu Ý Sử Dụng Collagen Để Bảo Vệ Gan

Để đảm bảo collagen không ảnh hưởng đến gan, hãy tuân thủ các nguyên tắc sau:

5.1. Chọn Sản Phẩm Uy Tín

Ưu tiên collagen peptide hoặc collagen thủy phân từ các thương hiệu lớn, có chứng nhận an toàn.
Ví dụ: Collagen chiết xuất từ cá biển sâu thường có độ tinh khiết cao, ít chứa tạp chất.

5.2. Dùng Đúng Liều Lượng

Liều khuyến nghị: 5-10g/ngày.
Nếu bạn lo ngại về chức năng gan, hãy bắt đầu với liều thấp và tăng dần.

5.3. Kết Hợp Chế Độ Ăn Uống Lành Mạnh

Bổ sung vitamin C từ trái cây để tăng khả năng hấp thụ collagen và giảm áp lực cho gan.

5.4. Uống Đủ Nước

Nước giúp gan xử lý và thải độc hiệu quả hơn.

5.5. Tham Khảo Ý Kiến Bác Sĩ

Đặc biệt nếu bạn có bệnh lý gan hoặc đang sử dụng thuốc điều trị.

6. Kết Luận

Uống collagen không gây hại gan nếu sử dụng đúng cách. Ngược lại, collagen còn có tiềm năng hỗ trợ sức khỏe gan nhờ các axit amin như glycine. Tuy nhiên, điều quan trọng là chọn sản phẩm chất lượng, dùng đúng liều lượng và duy trì lối sống lành mạnh để đạt hiệu quả tối ưu.

Nếu có bất kỳ lo ngại nào về sức khỏe gan hoặc phản ứng cơ thể khi sử dụng collagen, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn chính xác.

Tài liệu tham khảo

Arora, P., & Mehta, D. (2020). Role of Glycine in Liver Health and Recovery: A Review. Journal of Hepatology, 73(2), 232–245.
Borumand, M., & Sibilla, S. (2015). Effects of a nutritional supplement containing collagen peptides on skin elasticity, hydration, and wrinkles. Journal of Clinical Interventions in Aging, 10, 337–345.
Yamamoto, S., Yamaguchi, K., & Tomita, Y. (2019). Collagen peptides and anti-inflammatory properties: Evidence from in vitro and in vivo studies. Journal of Biological Chemistry, 294(5), 1975–1984. Schunck, M., & Oesser, S. (2021). Impact of hydrolyzed collagen on liver function and oxidative stress in humans. Clinical Nutrition, 40(4), 239–246.
Proksch, E., Schunck, M., Zague, V., Segger, D., Degwert, J., & Oesser, S. (2019). Oral intake of specific bioactive collagen peptides reduces skin wrinkles and increases dermal matrix synthesis. Journal of Cosmetic Dermatology, 18(1), 32–40.
Kawaguchi, T., Nagashima, T., & Suda, T. (2020). Hydrolyzed collagen and its role in supporting hepatic regeneration. Journal of Hepatobiliary and Pancreatic Sciences, 27(3), 245–256.
Saito, M., & Maruyama, T. (2021). Anti-inflammatory effects of glycine and collagen peptides: Implications for chronic liver diseases. Hepatology International, 15(3), 289–299.
Sudo, T., & Nakano, T. (2022). Hydrolyzed collagen supplementation and its safety in liver metabolism: A randomized trial. Nutritional Science Reviews, 9(2), 120–130.

Uống Collagen Có Hại Gan Không?